Transport kruszywa – wszystko, co trzeba o nim wiedzieć

Transport kruszywa to jeden z ważniejszych elementów realizacji projektów budowlanych. Dzięki niemu prace mogą przebiegać sprawnie i bez żadnych opóźnień. Jak jednak zadbać o to, by był bezpieczny i nie generował strat? Jakie metody sprawdzą się na różnych dystansach i przy różnych ilościach materiału? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.

Czym jest transport kruszywa?

Transport kruszywa to po prostu przewóz materiałów sypkich. Piasek, kamień czy np. grys są przewożone na place budowy, do zakładów produkcyjnych lub innych miejsc, gdzie są surowcem do dalszych prac. Do tego celu wykorzystuje się specjalistyczne pojazdy, np. wywrotki. Poza środkami transportu kruszywo można przewozić również w różnych formach, np. w big-bagach, czy luzem. Od wyboru odpowiedniej opcji zależy zachowanie właściwości materiału oraz ograniczenie ewentualnych strat w transporcie. Aby całość przebiegła pomyślnie, ładunek ten wymaga również odpowiedniego zabezpieczenia.

Rodzaje i właściwości transportowanych kruszyw

Kruszywa charakteryzują się przede wszystkim ziarnistą budową i niewielką masą jednostkową. To właśnie te dwie cechy wpływają na to, że nieodpowiednio transportowane, mogą stwarzać realne zagrożenie na drodze. Stosowane są jako składnik materiałów budowlanych jak i również surowiec wykorzystywany do innych prac. Klasyfikacji można dokonać na podstawie ich źródła pochodzenia na naturalne i sztuczne. Kruszywa naturalne to m.in.:

• piasek,
• żwir,
• grys,
• tłuczeń,
• kliniec.

Kruszywa sztuczne to natomiast te naturalne poddane obróbkom (np. gralit pollytag), a także odzyskane z recyklingu (np. gruz ceglany).

Metody transportu kruszywa

Wybór metody transportu kruszywa powinien być dostosowany do rodzaju i ilości przewożonego materiału oraz odległości do pokonania. Przewóz może odbywać się różnymi sposobami, jednak do najpopularniejszych form zaliczane są:

• Transport drogowy — najczęściej wybierana metoda. Dedykowany jest dla krótkich i średnich dystansów. Odbywa się za pomocą ciężarówek najczęściej z naczepami typu wywrotka. Ich mobilność sprawia, że świetnie sprawdzają się na terenach z rozwiniętą infrastrukturą drogową.
• Transport kolejowy — efektywna metoda przewożenia większych objętości kruszywa na długich dystansach. Standardowy pociąg towarowy dostosowany do przewozu kruszywa może przewieźć nawet do 3000 ton ładunku.
• Transport wodny — umożliwia przewożenie towarów drogą morską i śródlądową. Rozwiązanie jest opłacalne dla dużych ilości i znacznych odległości. Wykorzystywanie barki w dostawach kruszywa ma miejsce przede wszystkim w kontekście obszarów metropolitalnych, które nie posiadają lokalnych źródeł tego materiału.

Przewóz kruszyw budowlanych wymaga odpowiedniego zarządzania logistyką dostaw. Kluczową rolę pełnią tu sprawne planowanie tras, pilnowanie harmonogramów dostaw i współpracowanie z innymi podmiotami uczestniczącymi w pracach budowlanych. Optymalizacja podejmowanych działań odzwierciedla się bowiem w obniżeniu kosztów transportów i zwiększeniu wydajności prac.

Zasady i wymogi bezpieczeństwa w transporcie kruszywa

Dostarczanie kruszywa budowlanego jest dość wymagające ze względu na wspomnianą już luźną strukturę i niewielką masę pojedynczych jednostek. Nieodpowiednie podejście do tematu może skutkować wysypywaniem się materiału w trakcie przewozu. To z kolei strata materialna, a co ważniejsze – realne niebezpieczeństwo dla innych członków ruchu.

W Polsce transport materiałów sypkich jest regulowany poprzez zapisy Kodeksu Drogowego i ustawy o transporcie drogowym. Na przewoźnikach spoczywa między innymi obowiązek respektowania regulacji związanych z masą i wymiarami pojazdów. Sprzęt do przewozu kruszyw musi być również regularnie poddawany badaniom technicznym. Sami kierowcy muszą zaś systematycznie uczestniczyć w specjalistycznych szkoleniach i posiadać niezbędne uprawniania.

Nadrzędnym obowiązkiem dostawcy jest także stosowanie zabezpieczeń ładunku. Dostarczane kruszywa muszą znajdować się w szczelnej skrzyni ładunkowej, która posiada górną zasłonę uniemożliwiającą ich wysypywanie się. Dodatkowo rekomendowane jest stosowanie siatek lub płaskowników, które zapobiegają przemieszczaniu materiałów sypkich podczas jazdy.

Podsumowanie

Transport kruszywa odgrywa ważną rolę w realizacji projektów budowlanych. Wpływa na ich terminowość i efektywność. Obejmuje przewóz materiałów sypkich drogą lądową z wykorzystaniem infrastruktury drogowej i kolejowej lub drogą wodną. Ich wybór zależy od odległości do pokonania i ilości materiału. Decydując się na przewóz samochodami, należy odpowiednio zabezpieczyć ładunek. To ważne zarówno dla bezpieczeństwa na drodze, jak i zminimalizowaniu strat materiałowych. Polskie prawo nakłada na przewoźników obowiązek przestrzegania przepisów dotyczących przewozu materiałów sypkich. Obejmuje to normy masy pojazdów, kontrole techniczne oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń